Friday, April 18, 2014

Kiyinishimiz madaniyati!


«Мўдалар» намойиши

Ассалому алайкум. Сарлавхани ўкиган одам хойнахой бу макола бирор бир дизайнер ёки шу сохага алокаси бор инсонни коралаганлари деб ўйласа керак. Аслида унака эмас. Бугун мен ёзганларим оркали жонажон шахримиздаги коллеж-лицейлар ва университетлардаги укувчи талабаларнинг кийиниш маданияти хакида фикрлашмокчиман.
            Аввало кийим нима учун кийилади? Тарихда бу саволга умуман ўзгача ёндошишган аждодларимиз. Яни улар замон ва маконга караб эмас, ўз эхтиёжларига караб кийинишган.
            Энди хозирги ёшларимизчи? Хозирги ўкув юртларидаги талаба ёшларимизчи? Тавба деб ёка тишлайсан киши. Уларнинг кийинишини кўриб модалар уйи ёки кийимлар намойиш этиладиган жойга туштб колдим деб ўйлаши табиий хол. Айникса мода кетидан колмайдиган ашаддийлар кишнинг совук кунларида хам мини юбка ёки йигитлар бўлса ёкаси очик хар хил клипларда чиккан кийимларни кийиб юришади. Уларнинг бу ахволини кўриб нима мажбур киларкин деб ўйлайман. Масалан «хурматли» кизларимизнинг ўтган йилги модаси тиззадан сал пастрок еди. Бу йилги ўша тиззадан сал баландрок экан. Энди шу тиззадан сал баландрок кийган кизнинг шахримизнинг асосий жамоатчилик транспорти(дамас)даги ахволини кўз олдингизга келтиринг. Бу томони энди когозда ёзилса когоз куйиб кетади.
            Лекин аслидачи ўша ўкув юртларининг хаммасини ўкувчи-талабаларга кйиниш маданияти борасида керакли талабларни кўйган. Хама гап шунда бўлса керак мактабда бу талабларга факатгина бошлангич синфлар амал килади холос. Шубхангиз булса шахримизда жойлашган хохлаган мактабга ташриф буюриб ахвол билан бевосита танишишингиз мумкин. Албатта беш кўл баробар эмас.
Энди олий ўкув юртларидаги ахволни умуман бахолашга хам тиллар ожиз. Бу ерга келган инсон, айникса кизлар кўп ўкийдиган билим даргохларида умуман довдираб колса керак. Енди ёз келяпти сал инсоф бериб колар десак ахвол тескари. Ёзда хурматли кизларимиз иссиклайдими билмадим йилдан йилга кийимлари торайиб, калтайиб, юпкариб боряпти. Тугрида нимаси ёмон буни? Ахир глобал исиш холати кузатиляптику дунё бўйича?
Келинг энди илмий далилларга юзланамиз. Замонамиз олимларинг аниклашича аёлларнинг нозик териси канча куёш «кўрса» кариш жараёни шунча тезлашар экан.     


Хозирги глобаллашув даврида аёлларимиз жамият ва унинг сохаларида уз урнига эга булаётган бир вактда шу билан биргаликда ахлоксизлик, хаётга енгил нигох билан караш, бу хаёт сенга бир марта берилади шунга яраша уйнаб ол каби бизнинг менталитетимизга ёт булган унсурлар хам кириб келмокда. Хозирда эркакларнинг рисоладагидай кийинган аёлга мурожаат килишда хурмат ва иззат коидаларига амал килган холда булиши, очиксочик кийинган аёлга эса нисбатан пастрок назар билан муомала килиши хеч кайсинимизга сир булмай колди.
Энг ёмони бу каби кийинишлар эркаклардаги гурур, орият, уз якинларини бегона кузлардан кизгониш каби инсоний туйгулардан хам махрум этаётгандек гуё. 
Гарб бизга уз маданиятини хар хил воситалар оркали тикиштирар экан улар албатта бу харакатларидан аник бир максадни кузлаганликларини билиш учун ёш бола булиш хам кифоя хозирги замонимизда. ЯниПУЛ.
Менимча бу иллатларнинг бизга янгидан янги ижтимоий ва сиёсий муаммоларни такдим этяпти. Энг ачинарлиси ёш авлод тарбиясида мухим из колдиряпти.
Каранг опалар, сингиллар!! Биргина шуни ортидан канча муаммо келиб чикяпти?! Келинг яхшиси ечинишни тухтатамиз ва уз хурматимизни саклаб коламиз?!
Шу уринда бир латифа эсимга тушиб колди.
Англияга сафар килган бир мусулмондан бир инглиз сурабти:
-- нега сизлар уз aёлларингиз билан кул бериб сурашмайсизлар?
--Нега сизлар уз кироличангиз билан шунака килмайсизлар? Дебди жавобан сайёх.
--Чунки у бизнинг кироличамизда, биз уни хурмат киламиз.
--Бизнинг оиламизда хар бир АЁЛ бизнинг кироличамиз!

P.S. Бу факат мени фикрларим холос. Мен бу гаплар билан бировни хафа килмокчи эмасман. Мен бировни фикрини хам кабул килишим мумкин агар у хак булса. Фикрларингиз булса бемалол. Айтишадику хакикат бахс мунозараларда юзага чикади деб.   

No comments:

Post a Comment